B-EARS vrijwillige radioamateurs helpen tijdens overstromingen

Over de hele wereld helpen vrijwillige radioamateurs altijd, of het nu bij een grote storing is of bij storingen in de vitale communicatie van diverse hulpdiensten.

Zowel in België als in de buurlanden hebben de radioamateurs zich georganiseerd door zich te groeperen en richtlijnen aan te nemen om zo efficiënt mogelijk te zijn. Met B-EARS is reeds contact opgenomen door twee van de ADRASECs en door zijn Luxemburgse collega.

Onze Nederlandstalige collega’s hebben de verbindingen met Duitsland al tot stand gebracht: de DARC.

Er was een oefening gepland waarbij verschillende Europese landen betrokken waren en de datum was vastgesteld, maar de pandemie brak uit en de voorafgaande organisatie bracht reizen en vergaderingen met zich mee die onverenigbaar waren met de geldende epidemiologische voorschriften.

In de vroege ochtend van vrijdag 16 juli stond de benedenverdieping van een politiebureau in Waals-Brabant onder water, waardoor het van het net was. De noodstroomvoorziening van het gebouw nam het over. Vanaf het crisiscentrum van de provincie Waals-Brabant en op verzoek van de gouverneur werden vrijwilligers van het noodradionetwerk B-EARS van Waals-Brabant ingezet vanaf 09.00 uur toen het politiegebouw in Waver en andere vertrekplaatsen van ambulances niet meer bereikbaar waren of onder water stonden.

Vrijwillige radio-enthousiastelingen zorgden voor de noodzakelijke radioverbinding met de bredere burgermaatschappij en boden steun die door de verschillende autoriteiten werd verwelkomd. Er waren ook verscheidene plaatselijke stroomonderbrekingen in Luik, Luxemburg en Waals-Brabant. Ook hier bevonden deze vrijwillige radioamateurs zich op niveau één van de mobilisatieprocedure.
https://www.uba.be/nl/mobilisatie-procedure-b-ears

Het is belangrijk te bedenken dat de vergunning voor radioamateurs, die sommigen soms met veel moeite hebben verkregen, ons in geen geval toestaat communicatie tot stand te brengen voor derden. Iedereen die een van de vergunningen heeft gehaald, herinnert zich dit zeker.
Wat de ouderen betreft, werd in de teksten het monopolie van dit soort communicatie aan de RTT toegewezen. Al degenen die de eerste digitale verbindingen via een internetlijn hebben meegemaakt, moeten zich dit ook herinneren.

Met andere woorden, onze amateurradiovergunning stelt ons niet in staat ons in de plaats te stellen van de verschillende exploitanten, noch van de telefonie, noch van de mobiele telefonie. Ik begreep de frustratie van sommige OM’s die zich niet konden voorstellen dat er geen radioamateurs aanwezig waren onder de bevolking die een ramp beleefde zoals sommige provincies van België maar zelden hebben gekend.

Er zij aan herinnerd dat vóór het bestaan van B-EARS alleen het noodnetwerk bestond, dat naar behoren gemachtigde radioamateurs in staat stelde verbindingen tot stand te brengen voor het Rode Kruis. Er bestaat nog een overeenkomst tussen Z.K.H. Prins Albert van België (Voorzitter RK) en René Vanmuysen ON4VY, President van de UBA op 3 maart 1962.

Het was nog steeds nodig een mobiele vergunning aan te vragen met de passende vermelding en enkele vaste vergunningen in elke provincie van België. Na de vele grondwetsherzieningen maakte het Rode Kruis een einde aan dit verdrag. La Croix-Rouge, van de kant van de Franse Gemeenschap, heeft het niet opgezegd, maar het is in onbruik geraakt of wordt sporadisch gebruikt op het grondgebied van het Brusselse Gewest.

Na de aanslagen in de Verenigde Staten heeft een beweging de wil van de radioamateurs om de bevolking tijdens bepaalde gebeurtenissen van dienst te zijn, opnieuw doen opleven. B-EARS was geboren. Na een korte samenwerking met de FOD IBZ werd een samenwerkingsakkoord ondertekend tussen de UBA en het Waals Gewestelijk Crisiscentrum. Deze overeenkomst wordt regelmatig verlengd en dankzij deze samenwerking kunnen wij antennes en kabels installeren op bepaalde gebouwen van de SPW, waardoor wij in bepaalde regio’s een goede radiodekking hebben.

Een eerste samenwerkingsakkoord tussen UBA B-EARS en de provincie Waals-Brabant werd in 2019 gesloten tussen gouverneur Gilles Mahieu en de voorzitter van de UBA. Andere overeenkomsten van dit type met de gouverneurs van andere provincies zijn in de maak of worden reeds gepland. B-EARS staat nog steeds in contact met de ICM Task Force van de Civiele Bescherming.

Eveneens op vrijdag 16 juli, vanaf 13.00 uur, meldde 112 Mons dat de dekking van de gebruikelijke communicatiemiddelen van de hulpdiensten nog iets verslechterde. Deze vroeg dan ook om een verhoging van de middelen vanwege de radioamateurs. Een 30-tal vrijwilligers (uit Henegouwen, WaalsBrabant en Namen) werden ingezet. Versterkingen uit Vlaanderen (o.a. ON4BWT, ON4AAA…) en Namen stonden paraat om zich aan te sluiten bij 112 Brussel of 112 Namen, die als mogelijke uitwijkplaatsen werden genoemd.

De B-EARS-vrijwilligers konden een verbinding tot stand brengen tussen de aangewezen brandweer- en ambulancediensten, de medische hulpdiensten, de hoofdcommandopost in Waver (crisiscentrum van de gouverneur en multidisciplinaire veldcommandopost) en het 112-“oproepcentrum” in Mons.

Dit alles werkt volgens de bandplanning B-EARS in VHF zonder relaisstation of Internet en onafhankelijk van het vaste elektriciteitsnet.
Volgens de Directeur Voorlichting van het Kabinet van de Gouverneur van Waals-Brabant (D5), Marc Lerch: “Het is omdat radioamateurs zelfvoorzienend zijn en zich inzetten voor het beheer en onderhoud van hun eigen apparatuur dat zij met een zekere mate van autonomie kunnen werken.”

Deze verschillende fasen vonden plaats in nauw contact met onze regelgevende autoriteit, het BIPT, die de activiteit van begin tot einde heeft gevolgd. Wij voldeden dus ruimschoots aan de voorwaarden van de uitzonderingen voor het tot stand brengen van mededelingen voor derden. Onze contactpersoon bij het BIPT, de heer Ben Deschacht, stelde voor maatregelen te nemen om alle andere uitzendingen dan de B-EARS op de op dat ogenblik gebruikte frequenties te verbieden. We weigerden vriendelijk, vertrouwend op de zelfdiscipline van andere radioamateurs en de HAMSpirit gaf ons gelijk.

Bovendien is het vermeldenswaardig dat wij, dankzij de tussenkomst van de UBA bij de verschillende versies van de teksten die onze hobby regelen, van de mogelijkheid om verbindingen tot stand te brengen voor het Rode Kruis zijn overgegaan naar de mogelijkheid om verbindingen tot stand te brengen voor de hulpdiensten (zowel tijdens oefeningen als in geval van rampen zoals wij die hebben meegemaakt). Afgezien van deze wettelijke voorschriften brengt het overschrijden van onze prerogatieven het risico met zich mee dat onze zendmachtiging voor radioamateurs tijdelijk wordt geschorst of zelfs definitief wordt ingetrokken.

Laten wij hopen dat deze uiteenzettingen bepaalde OM’s doen inzien dat het B EARS-netwerk slechts kan worden ingezet met inachtneming van bepaalde voorschriften, zelfs indien de emotionele context ons ertoe aanzet ons ten dienste te stellen van de bevolking in het algemeen.

Er is een verzoek van de autoriteiten nodig om dit type netwerk te activeren. In de tussentijd, en afhankelijk van de ontvangen informatie, kunnen wij ons in ieder geval voorbereiden om zo doeltreffend mogelijk te zijn wanneer wij de GO ontvangen.

De gebruikelijke communicatiemiddelen voor de hulpdiensten waren slechts gedurende een half uur verstoord en gedurende die tijd kon het
B-EARS-radionetwerk de hulpdiensten bijstaan en de essentiële communicatie tussen de hulpcentra verzorgen”.

Het B-EARS netwerk werd afgesloten om 18.00 uur, toen alles weer normaal was.

Desondanks moet er rekening mee worden gehouden dat het B-EARS-netwerk niet over voldoende vrijwilligers beschikt om al zijn doelstellingen in de verschillende Belgische provincies te verwezenlijken.

Dus, voor degenen die vragen, verzoeken om informatie hebben of lid willen worden van B-EARS, hier zijn de verschillende B-EARS-contactpunten om u heen, soms zelfs in uw sectie: https://www.uba.be/nl/whos-who-b-ears.

Het eerste bezwaar is de dure apparatuur, in feite wordt u vooral gevraagd de V/UHF-apparatuur te gebruiken die u elke dag gebruikt (bij voorkeur mobiel). Opleidingen zullen u helpen het jargon te begrijpen dat onze gesprekspartners gebruiken. Het is echter belangrijk dat u goed nadenkt, want het is een verbintenis: uw best doen om beschikbaar te zijn voor enkele oefeningen per jaar (zij zullen u helpen om het programma in een gericht netwerk te oefenen en om de procedure en het specifieke jargon te gebruiken).

Natuurlijk is ieder van ons niet 24 uur per dag beschikbaar wegens beroeps- of gezinsbelemmeringen, zodat het aan ieder van ons is deze af te wegen tegen het aantal oefeningen per jaar. Met een beetje wilskracht, is er altijd een manier om jezelf tenminste een keer te bevrijden. Hoe meer van ons er zijn, hoe makkelijker het zal zijn om de last te verdelen.

Het is ook belangrijk om enige zelfstandigheid te tonen met uw apparatuur (dit is het moment om de gebruiksaanwijzing van uw zender te ontdekken, die maar weinig OM’s volledig lezen). Zorg dat u een of andere N naar PL adapter en vice versa bij u hebt voor antenne- en coaxinstallaties in bepaalde gebouwen omwille van hun functie (112 Brussel, 112 Bergen, Brandweer van Nijvel, Crisiscentrum…) of hun geografische ligging die een goede radiodekking toelaat (Perex 4.0, Eau d’Heure dam, Brandweer Libramont…).

Een gericht netwerk houdt ook in dat wij, ook al is onze hobby meer een solitaire bezigheid, moeten samenwerken en met onze collega’s in het netwerk moeten samenwerken. Als iedereen tegelijk spreekt, dwingt de kakofonie ons de boodschap te herhalen, verliezen we tijd en efficiëntie of snelheid bij het overbrengen van de vele boodschappen. Er is een “dirigent”, de Net Control, die elk station om beurten het woord geeft en alleen alle stations hoort.

Tenslotte moedigt de B-EARS ons aan onze vaardigheden te ontwikkelen, kleine reparaties uit te voeren, oplossingen te zoeken om ons station koste wat het kost operationeel te maken, antennes te installeren op gedeelde terreinen en dus gebruik te maken van meetapparatuur en bandpassfilters (PBF). Het is een manier om uw kennis van onze hobby te vergroten. Soms is het nodig de ons toegewezen spectrummiddelen maximaal te benutten. Het is bijna een soort velddag waarbij één VHF Low operator naar een andere provincie gaat, één VHF High operator en één UHF operator naar een brandweerkazerne, een provinciaal ziekenhuis en andere bronnen zoals HF gaan, en vanaf dezelfde plaats kennismaken met NVIS. https://www.uba.be/nl/Wat%20is%20de%20verbintenis%20met%20B-EARS%20%3F

Het is jammer dat men op een ramp heeft moeten wachten om de radioamateurs in staat te stellen hun nut en de dienst die zij de bevolking kunnen bewijzen, aan te tonen. Helaas is de zichtbaarheid nog niet voldoende om de installaties van antennes en masten, die door de bevolking maar al te vaak worden gelijkgesteld met GSM-relais, te doen vergeten.

Andere informatie: https://www.uba.be/nl/onthaal/b-ears-nieuws en B-EARS info nieuwsbrieven op inschrijving van de website van onze vereniging.

Staf B-EARS

  • Claude ON7TK on7tk@uba.be
  • Hugo ON4AAA on4aaa@uba.be
  • Jean-Marie ON4KTU on4ktu@uba.be
  • Filip ON4PC on4pc@uba.be

Bron & copyright UBA – CQ-QSO 09-10 2021
Alle rechten voorbehouden.

Deel, mail en/of print dit artikel